Układ krwiotwórczy

Kryteria morfologiczne stanowiły podstawę rozwoju hematologii klasycznej. Pozostały one i teraz podstawą klasyfikacji i nauczania. W ostatnich latach obserwuje się jednak zderzenie morfologicznego sposobu myślenia ze współczesnym ujęciem zagadnienia, opartym na ostatnich zdobyczach biologii molekularnej, cytologii, immunologii, biochemii i wirusologii. W krótkim rozdziale o chorobach krwi musimy oba te punkty widzenia pogodzić; wynikają stąd pewne niedoskonałości interpretacji, terminologii j klasyfikacji, mogące zwrócić uwagę czytelnika. Układ krwiotwórczy w szerokim pojęciu składa się z: 1) utkania szpikowego o wadze ok. 2, kg oraz 2) układu limlatycznego, którego waga przekracza l kg. Jest to więc duży narząd, którego złożoność podnosi jego rozproszenie w całym organizmie. Układ krwiotwórczy wywodzi się z moczodermy. W drugim miesiącu życia płodowego zgrupowania tkanki mezenchymialnej wytwarzają pierwsza krwinki, od 3 miesiąca funkcję hematopoctyczną przejmuje wątroba, w 4—7 — śledziona, aż wreszcie od 5 miesiąca zaczyna się rozwijać ostateczny narząd hematopoetyczny, jakim jest szpik. W budowie szpiku zasadniczą rolę grają: endosteum, zrąb zbudowany z komórek i włókien siateczki, zamknięty system-naczyń z zatokami, oraz zgrupowanie komórek układu krwiotwórczego. Jest charakterystyczne i zapewne związane z funkcją to, że układ erytroblastyczny gromadzi się wokół zatok, granulocytowy w endosteum i wokół naczyń, inegakariocytowy -w oczkach zrębu siateczki, a limfocytowy tworzy małe ogniska w sąsiedztwie naczyń.