PIERWOTNA NADCZYNNOŚĆ PRZYTARCZYCY

Pierwotna nadczynność przytarczycy rozwija się w następstwie gruczolaka(ów) przytarczyc, niepomiernie rzadziej jest spowodowana hormonalnie czynnym rakiem przytarczyc. Nadmiar hormonu przytarczyc (PTH) powoduje szereg zmian gospodarki wapniowo-fosforanowej. Najbardziej znamienna jest hiperkalcemia z równoczesną hipofosfa-temią. Niestety, zdarzają się liczne zachorowania z prawidłowym poziomem wapnia w osoczu i one przysparzają szczególnych trudności diagnostycznych. Obraz kliniczny i przebieg choroby bywa bardzo różny. Ogniskowe ubytki tkanki kostnej, uogólnione rozrzedzenie struktury kostnej, resorpcja podokostnowa mogą sprawiać wrażenie choroby reumatycznej. Zwapnienia w obrębie miąższu nerek oraz obecność złogów w drogach odpływu moczu z objawami odmiedniczkowego zapalenia nerek stwierdza się u znacznego odsetka chorych z pierwotną nadczynnością przytarczyc. Uporczywa choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, przewlekłe zapalenie trzustki nie należą do rzadkości w przebiegu pierwotnej nad-czynności przytarczyc. Nierzadko w następstwie hiperkalcemii dochodzi do utraty zdolności zagęszczenia moczu, co prowadzi do wzmożonego pragnienia i okresowego wielomoczu. Diagnostycznie najważniejsze jest wykrycie hiperkalcemii, należy jednak oznaczać kalce-mię wielokrotnie w ciągu obserwacji.